Sự tích Đền Gốc Dẻ.

|
Views:
dark-mode-label OFF
Đọc bài viết

Trên sườn Bắc Đồi Phủ Nhã Nam có một ngôi đền nhỏ, trên đền có đề ba chữ lớn "Đức Trọng từ" thì đó chính là đền thờ Cả Trọng ngự tại thôn Đoàn Kết.

Đức Trọng là tên đền do nhân dân thôn Đoàn Kết đặt cho đền trong lần trùng tu vào năm 1989 - Tên ấy là lấy hai chữ cuối của cái tên Hoàng Đức Trọng - tức Cả Trọng, con trai cả của người anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám. Còn nguyên tên cũ của đền mà nhân dân thường gọi là cái tên đền Gốc Dẻ.

Đền Gốc Dẻ không lớn, mặt quay về hướng Bắc, dựa lưng vào Đồi Phủ quanh đó là thôn Đoàn Kết. Đền hiện nay có ba gian tiền đường và hai gian hậu cung, làm theo lối chữ Đinh. Trong đền có ban thờ Hoàng Đức Trọng - vị tướng của nghĩa quân Yên Thế và ban thờ thổ công.

Ngôi đền này có trước năm 1913, vốn chỉ là một cái lán nhỏ thờ thổ công dưới một gốc cây dẻ của dân làng Vàng, bây giờ là thôn Đoàn Kết.  Chuyện ghi lại từ một người từng đi ở cho gia đình Cả Trọng kể: Năm 1910, sau khi Hoàng Đức Trọng cùng nghĩa quân đánh nhau với Pháp ở làng Mỏ Thổ, bị hy sinh. Nghĩa quân đem xác ông về chôn ở Quỳnh Lâu, quân Pháp dò biết, cho đào lên đem về Nhã Nam để ở khu Gốc Dẻ, rồi chôn ở đó. Sau này người nhà Đề Thám đem di cốt của ông đi nơi khác mai táng. Tới năm 1913-1914 bà Hai Lạc tức vợ thứ 2 của cả Trọng lúc này đã lấy ông Quản Chiêm và chuyển ra sau khu đất Đồi Phủ ở bên một mảnh đất của làng Vàng.  Làng này bị phiêu tán từ thời giặc Cờ Đen 1862-1884) - cư trú và lập trại Phúc An. Có một hôm sửa một mâm lễ rồi sai người gánh lễ ra đền Gốc Dẻ bảo rằng đi giỗ Cả Trọng. Nhằm vào ngày mồng 3 tháng 6. Rồi từ đó về sau cứ vậy. Sau đó bà Hai Lạc cho xây ngôi đền Gốc Dẻ to hơn trước.
Khi có đền xây, dân làng và dân quanh vùng cũng ra đền thờ cúng. Đền tuy ở ngay phủ Yên Thế, nơi cơ quan chính qúyền thực dân Pháp và tay sai đóng nhưng vốn là chỗ thờ thổ công nên chúng không hề hay biết việc thờ cúng Hoàng Đức Trọng ở đó. Tới năm 1935, 1936 cánh các ông Quảng Đậu, Bếp Xuýt, Bùi Khai, Bùi Ngọ, Thủ Cao, ông Đài, ông Cao Lợi, Tuần Lịch, Cả Măn, Cụ Bắc... cho xây to lên và có lệ đốt cây bông tròn cao ở sân rất vui. Cũng khoảng thời gian này, cánh ông Bùi Ngõ cho đắp một pho tượng Đức ông ở đền. Đây là pho tượng duy nhất từ trước tới nay có ở đền.Như vậy ngôi đền này đến năm 1935-1936 đã tương đối ổn định, gồm hai công trình là: Toà hậu cung: Được xây từ cái lán thờ thổ công mà thành. Việc xây dựng lại này do bà Hai Lạc chủ trì, toà hậu cung ấy lòng dài bốn mét rộng ba mét để cúng cả Trọng và Thổ công. Toà tiền tế do cánh ông Quản Đậu, Bếp Xuýt, Bù' Khai Xây. Gồm 3 gian phía ngoài hậu cung. Cả hai toà này đều làm đơn giản không chạm khắc cầu kỳ. Các di vật thờ ở đền có một tượng Đức Ông, một bát hương sành, một chuông công đức, một thanh kiếm của Cả Trọng và một khẩu súng kíp. Hoàng Đức Trọng là con cả của Hoàng Hoa Thám. Ông sinh năm 1867 tại làng Chè, xã Ngọc Cục, phủ Yên Thế và mất ngày 3 tháng 6 năm 1910. Hoàng Đức Trrọng là người theo Đề Thám đánh Pháp từ thuỏ nhỏ đã tham dự nhiều trận đánh Pháp cùng Hoàng Hoa Thám và lập chiến công xuất sắc được Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế tin cẩn, yêu thương. Mặt khác Cả Trọng lại là người ham học, hiểu biết. Bởi thế khi nghe tin con trai hy sinh, Đề Thám đã thốt lên rằng: "Thôi ! Thế là cơ nghiệp nhà ta đến đây tan vỡ rồi ! Truyền tích về cả Trọng học hành, chiến đấu có rất nhiều nhưng trước đền Gốc Dẻ người dân vẫn thường nhắc tới lời kể của bà Hoàng Thị Thế, của ông Dương Văn Ân, của ông Lương Văn Huỳnh và bà Hoàng Thị Thể trong tập "Kỷ niệm thời thơ ấu" của bà.

Đền Gốc Dẻ đã được trung tu lại và được nhân dân Nhã Nam, trực tiếp là nhân dân thôn Đoàn Kết giữ gìn. Nơi đây đã trở thành di tích lịch sử - văn hoá trong khu di tích Đồi Phủ Yên Thế. Đây cũng là ngôi đền đầu tiên thờ Cả Trọng ở Bắc Giang.

CG

Thứ hai, 03 Tháng 06 Năm 2024

User Online: 7,626
Total visited in day: 36
Total visited in Week: 125,716
Total visited in month: 303,718
Total visited in year: 4,603,968
Total visited: 6,022,472