Hai bia đá ở Phục Chân Đường, bia thứ nhất không phải là bia ghi công đức Giáp đăng Luân (mặc dù câu đầu có ghi các chức vụ của Ngài) mà thực chất đó là một bản di chúc của Giáp Đăng Luân, và bia thứ hai tuy không đề tên ở trên, nhưng trong văn bia có đến ba tên: Đẳng Ước, Hội Ước, Đoan Ước.hai bia đá, cùng khắc vào năm 1729, (Trước khi Ngài mất 8 năm). Bia số 1 (bên trái) khắc vào cuối hạ, bia số 2 (bên phải) khắc vào giữa thu. nét chữ to, đẹp, rõ.
VĂN BIA SỐ 1
Mặt trước: 諒江府安勇縣綴陽社
副首號恃侯 恃選隊檢知恃內書冩戶番恃近司禮監太監立義侯甲登倫
冩預卜壽藏亊今 者買得閒隙 私土一區在綴陽義武金撞寶祿山等社交界處
號玉齋園 密邇家山佳城岑欝 暇日登覧余心樂焉廼折竹而礬鋤草 而圃相其
鍾融 者留為他日之復真堂 餘則禾蔬果隨地所宜 擇謹愿弟子付之着守百歲
之後拂塵歸息優遊此中雖非公叔文子之樂丘亦 庶機傳修期之永宅蔫耳 爰
刻于石用垂乆遠云
皇朝永慶萬萬年至元歲在己酉季夏穀旦
Mặt sau: 玉齋園 一區內圈並外圈各包種田由芽界 其中已成田并雜樹老并
留為祭田許親親属弟子某其人情願居住守着名照均分耕居作業用供祭時薦享及修復真祠之費如有慢忽發許本族家長及預有官職者得以警飭斜正間或某有後別所其願分田土留還居守等人不得執占為私倘有私將僱實賣及知情買者即呈到官司仰照刻石词內亊理施行
其號木檳處土上池已別包由芽惠許親弟待後日留與甲登鉉者不在
辛卯科 中書算恃內選進功庶郎青蘭縣縣承范登儔承冩

PHIÊN ÂM:
MẶT TRƯỚC: Lạng Giang Phủ, Yên Dũng huyện, Chuế Dương xã. Phó thủ hiệu, thị hầu, thị tuyển đội kiểm tri, thị nội thư, tả hộ phiên, thị cận, tư lễ giám, thái giám, Lập nghĩa hầu Giáp Đăng Luân. Tả dự bốc thọ tàng sự. Kim giả mãi đắc nhàn khích tư thổ nhất khu, tại Chuế Dương, Nghĩa Vũ, Kim Chàng, Bảo Lộc Sơn giao giới xứ, hiệu Ngọc Trai. Mật nhĩ gia sơn giai thành sầm uất.
Hạ nhật đăng lãm, dư tâm lạc yên. Nãi chiết trúc, như phàn sừ thảo. Như phố tương kỳ dung giả lưu vi tha nhật, chi Phục Chân Đường. Dư tức hoà, thúc, sơ, quả tuỳ địa sở nghi. Trạch cẩn nguyện đệ tử, phó chi khán thủ. Bách tuế chi hậu, phất trần quy tức, ưu du thử trung. Tuy phi công, thúc, văn tử, chi lạc khâu, diệc thứ cơ truyền, tu kỳ chi vĩnh trạch yên nhĩ.
Viên khắc vu thạch, dụng thuỳ cửu viễn vân.
MẶT SAU: Ngọc Trai viên nhất khu, nội khuyên tịnh ngoại khuyên, các bao chủng điền do nha vi giới. Kỳ trung dĩ thành điền, tính thành tạp thụ lão. Tính lưu vi tế điền, hứa thân, thân thuộc đệ tử, mỗ kỳ nhân tình nguyện cư trú, thủ khán giả danh chấn, quân phân canh cư tác nghiệp. Dụng cung tế thời tiến hưởng. Cập tu Phục Chân Từ, chi phí như hữu mạn hốt, phát hứa bản tộc gia trưởng.
Cập dư hữu quan chức, giả đắc dĩ, cảnh sức tà chính gian. Hoặc mỗ hữu hậu cư, biệt sở kỳ nguyện, phân điền thổ, lưu hoàn cư thủ, đẳng nhân bất đắc chấp chiếm vi tư. Thảng hữu tư tướng cố thực mại, cập tri, tình mãi giả, tức trình đáo quan tư. ngưỡng chiếu khắc thạch từ nội sự lý thi hành.
Kỳ hiệu mộc tân thổ, thượng trì dĩ biệt, bao do nha huệ, hứa thân đệ đãi hậu nhật, lưu dữ Giáp Đăng Huyễn, giả bát tại.
Tân mão khoa, thí trung thư toán, thị nội thư tuyển, tiến công thứ lang Thanh Lan huyện, huyện thừa Phạm Đăng Trù thừa tả.
Hoàng triều Vĩnh Khánh vạn vạn niên, chí nguyên, tại kỷ dậu quý hạ, cốc đán.
DỊCH NGHĨA
MẶT TRƯỚC: Giáp Đăng Luân, người xã Chuế Dương, huyện Yên Dũng, phủ Lạng Giang (xưa - ND), từng giữ các chức: Phó thủ hiệu, thị hầu, thị tuyển đội kiểm tri, thị nội thư, tả hộ phiên, thị cận, tư lễ giám, thái giám, Lập nghĩa hầu. Nay tuổi cao, không thể đoán biết mình còn hưởng thọ được bao lâu nữa, nên viết trước những việc này để lại cho mai sau.
Ta nhân khi đã hồi triều thong thả, có mua một khu đất, tên gọi Ngọc Trai ở xã Chuế Dương, giáp giới với các xã: Nghĩa Vũ, Kim Chàng, Bảo Lộc Sơn.Vừa kín đáo, gần gũi gia sơn lại vừa đông vui sầm uất.
Những ngày nhàn dỗi, ta lên ngắm cảnh nơi đây, mà thấy vui vẻ trong lòng. Bèn chặt tre làm hàng rào, giẫy cỏ, chuyện trò với mọi người làm vườn, có ngày còn giữ họ lại chơi ở Phục Chân Đường. Thêm nữa, còn trao đổi cách trồng lúa, trồng cây ngũ cốc, trồng rau, quả…theo từng chất đất cho thích hợp ở đây.
Ta lựa chọn những người cẩn thận, thật thà, trung hậu giao phó cho việc trông nom giữ gìn, Để khi ta trăm tuổi về già, giũ sạch bụi trần du chơi nơi tiên cảnh.
Tuy rằng ta không có con để nối dõi ông cha… nhưng ta vẫn vui vẻ, truyền giao lại cho ngành thứ, và căn dặn phải hết sức gìn giữ, định kỳ tu sửa, sao cho nhà cửa, mồ mả đươc yên lành lâu dài nơi đây. Vì thế, khắc vào đá những lời này, để dùng mãi mãi.
MẶT SAU: Vườn Ngọc Trai, thành một khu thống nhất, trong cũng như ngoài. Xung quanh được bao bọc bởi những cây mới trồng, đang lên tốt, làm gianh giới. Bên trong vườn đã thành ruộng, và có các cây gỗ tạp lâu năm giữ lại.Tất cả được giao cho người nhà, thân thuộc đệ tử làm ruộng tế điền. Ngoài ra, có những người tình nguyện đến ở, thì đối chiếu danh sách, xem xét, rồi cấp đất cho họ canh tác lập nghiệp. Hàng năm phải góp lễ cúng tế, và được hưởng lộc. Đồng thời mọi người phải đóng góp tiền của để kịp thời tu bổ nhà thờ Phục Chân, chi phí nhiều hay ít, thường xuyên hay đột xuất, đều giao cho trưởng họ dự tính, chi tiêu cho kịp thời.
Nếu có quan chức nào đến, nói là được lấy đất, thì phải cảnh giác, xem xét thật kỹ tờ sức (tờ lệnh cả trên- ND), xem thật giả, tà chính. Hoặc có người sau này, muốn đi nơi khác, đòi phân chia ruộng đất, thì cố gắng giữ lại. Mọi người bình đẳng như nhau, không được tranh chiếm cho riêng mình. Ví như ai có tư tưởng cố tình bán đất, phải kịp thời phát hiện. Giải quyết có tình với người mua, và kíp báo cho quan tư xử lý.
Những điều trên đây đã khắc vào đá, mọi người cần phải nghiêm chỉnh thi hành.
Riêng đất ở nơi có tên gọi Cây Cau, trên có ao, có trồng cây bao quanh đang lên mầm, đã hứa cho người em: Giáp Đăng Huyễn, nay tuy chưa có ở đây, cần giữ gìn thật tốt, sau này giao lại.
Phạm Đăng Trù, Tân Mão khoa thí trung thư toán, thị nội thư tuyển, tiến công thứ lang, huyện thừa huyện Thanh Lan. Vâng lời viết.
Buổi sáng tốt ngày, tháng 6, năm kỷ dậu, triều vua Vĩnh Khánh, năm đầu (6/1729).

 BIA SỐ HAI
玉齋園居守甲文桂甲文森吳輝燥蔡公恒武德輝阮公活阮公洹阮琳鄭有義
阮公重黃文才武文明甲文梅吳继世阮德俊梁文戰甲文磚等約碑敘
甲尊公消遙之永宅也園丁公命所以居守也擇阙子弟授之室廬分田以耕畫
圃以直又給許使錢叁百綿用資生理於是園人舉相谓曰我輩幸生斯土獲疵所天無易依日之有仰事府着之樂生我者父母惠我者尊公海誼山無階報答盍宜迎年春首就園亭設其福壹筳及過旦重午嘗 先朔望敬具酒殽為尊公壽百歲
之後四時火式禮莫然子子孫孫引之勿替長使尊公之餘芳遺擇舆斯園之臺
亭花草照映於無窮不亦黴乎眾情既恊具以其亊來請蒙尊公昇諾不勝後慰
廼叙其梗勤諸貞眠併刻會約條件附刻于左
一遰年春首用正月拾三日就園亭設祈福一筳具酒殽哥唱賀為尊公其牲餅酒佳使銀拾貫炊米三拾六官賞標
佳使錢五貫一貞旦重午賞先等節每節鷄酒佳錢一貫炊准米拾官缽
一百歲後忌禮牲酒准使錢三貫米拾官缽
一祭田遰年許園長照見耕者作拾分之弍留貯一倉以供修理庵堂之費
一居守姓名刻于石其子孫相继居守他人不得忘附
上約詞世遵守再得違越
皇朝永慶萬萬年至元歲在己酉季仲秋穀旦

附約各亊 計
本園人承擇居守其鄉飲官設受本贯名姓各戶籍不得私自意敝
同居當相與和睦勿起爭端各生業勤勿亊 遊荡敢有陰行盜窃聚奸人本園
發覺即糾同每得用隱
一原给許錢某取為生者每拾貫全年納息錢弍貫留為本園消用之費
以上約詞一皆遵據為者具至呈官司治不恕

PHIÊN ÂM:
Ngọc viên cư thủ: Giáp đăng Quế, Giáp Văn sâm, Ngô Huy Táo, Sái Công Hằng,, Vũ Đức Huy, Nguyễn Công Hoạt, Nguyễn Công Hoàn, Nguyễn Lâm, Trịnh Hữu Nghiã, Nguyễn Công Trọng, Hoàng Văn Tài, Vũ Văn Minh, Giáp Văn Mai, Ngô kế Thế, Nguyễn Đức Tuấn, Lương Văn Chiến, Giáp Văn Chuyên đẳng ước bi tự Ngọc Trai Viên.
Giáp Tôn Công tiêu dao, chi vĩnh trạch giả viên đình công sở mệnh dĩ cư thủ.Trạch khuyết tử đệ, thụ chi thất lư, phan điền dĩ canh, hoạch phố dĩ trực, hựu cấp hứa sử tiền tan bách miên, dụng tư sinh lý ư thị viên. Nhân cử tương vị viết: ngã bối hạnh sinh tư thổ hoạch tì sở thiên vô dịch. Y nhật chi ngu, hữu ngưỡng sự phủ khán chi lạc, sinh ngã giả phụ mẫu, huệ ngã giả Tôn Công hải nghị sơn ân, vô giai báo đáp. Hạp nghi nghinh niên xuân thủ, tựu viên đình, thiết kỳ phúc, nhất diên cập quá đán, trọng ngọ thường. tiên sóc vọng, kính cụ tiểu hào vi.
Tôn công thọ bách tuế chi hậu, tứ thời hương hoả, thức lễ mạc khiên. Tử tử tôn tôn dẫn chi việt thế trường sử.
Tôn Công chi dư phương di trạch dữ, tư viên chi đài đình, hoa thảo tương chiếu ánh dư vô cùng bất diệc vi hồ. Chúng tình kỳ hiệp cụ, dĩ kỳ sự lai thỉnh gia mông.
Tôn công thăng nặc bất thắng, hậu uý nãi tự kỳ cánh, ký nặc chư chinh, miên tính khắc hội ước. (điều kiên phụ khắc vu tả)
Nhất đệ niên xuân thủ, dụng chính nguyệt thập tam, nhật, tựu viên đình, thiết kỳ phúc nhất diên cụ tiểu hào ca xướng hạ.
Tôn Công thọ kỳ sinh, bính tửu giai ngân thập quan, suy mễ tam thập lục quan bát thưởng tiêu, sử tiền ngũ quan, nhát chinh đán trọng ngọ thường. Tiên đẳng tiết mỗi tiết kê, tửu, tiền nhất quan, suy chuẩn mễ thập quan bát.
Nhất thừa nguyệt sóc vọng nhật, phần hương sái tảo, cúng oản quả. mỗi nhật sử tiền nhất quan, mạch mễ nhất quan bát.
Nhất bách tuế chi hậu kỵ, lễ sinh tửu chuẩn, sử tiền tam quan, suy chuẩn mễ thập quan bát.
Nhất tế điền đệ niên hứa viên trưởng chiếu kiến canh, giả tức thập phân chi nhị, lưu trữ nhất thương, dĩ cung tu lý am đường chi phí.
Nhất cư thủ tính danh khắc vu bi, kỳ tử tôn tương kế, cư thủ gia nhân bất đắc vong phụ.
Thượng ước từ, nhất giai tuân thủ, tái đắc vi việt.
Phụ ước các sự
Bản viên nhân thừa trạch cư thủ, kỳ hương ẩm quan, thiết thự bản quán, tính danh các tự hộ tịch, bất đắc tư tự ý tệ.
Đồng cư đương tương giữ hoà mục, việt khởi tranh đoan các cần sinh nghiệp. Việt sự du đãng, cảm hữu âm hành đạo thiết, tụ gian nhân. Bản Viên phát giác tức đồng củ cử, mỗi đắc dụng ẩn.
Nhất nguyên cấp hứa tiền mỗ thủ vi sinh giả, mỗi thập quan toàn niên nạp tức tiền nhị quan, lưu vi bản viên dùng chi phí.
Dĩ thượng ước từ, nhất giai tuân cứ, vi giả cụ chí trình quan tư trừng trị, bất thứ.
Hoàng triều Vĩnh Khánh vạn vạn niên chi nguyên tại kỷ dậu trọng thu cốc đán.

DỊCH NGHĨA:
Chúng tôi, những người ở và trông giữ vườn Ngọc Trai gồm có: Giáp đăng Quế, Giáp Văn sâm, Ngô Huy Táo, Sái Công Hằng,, Vũ Đức Huy, Nguyễn Công Hoạt, Nguyễn Công Hoàn, Nguyễn Lâm, Trịnh Hữu Nghiã, Nguyễn Công Trọng, Hoàng Văn Tài, Vũ Văn Minh, Giáp Văn Mai, Ngô kế Thế, Nguyễn Đức Tuấn, Lương Văn Chiến, Giáp Văn Chuyên cùng bình đẳng đoan ước với nhau, và thể hiện vào bia những điêù sau đây:
Giáp Tôn Công muốn rằng sau khi ngài đi xa, mồ mả, nhà cửa, vườn tược vẫn được lâu dài mãi mãi. Nên Ngài đã gọi những người trong vườn Ngọc Trai giao cho trông giữ, chọn đệ tử thân tín giao cho nhà cửa, phân chia đất đai để cày ruộng, làm vườn, trồng cây lâu năm. Lại cấp cho 300 quan tiền để làm vốn sinh cơ lập nghiệp trên đất này. Vì thế chúng tôi, những người ở trong vườn Ngọc Trai này, cùng nhau nói rằng: Chúng ta là người may mắn, hạnh phúc được sinh sống trên mảnh đất này, hình như đó như là trời định, không bao giờ thay đổi. Ngày ngày ngước nhìn, thấy những sự việc ở đây mà yên lòng, xem cơ ngơi ở đây mà sung sướng. Tôn Công thật như cha mẹ đã sinh ra chúng ta Ân huệ Tôn Công rộng như biển, cao như núi, không lấy gì báo đáp được. Cho nên đầu xuân năm mới, cùng nhau tề tựu tại viên đình, sửa một lễ cầu phúc cho Tôn công, đến giờ ngọ thì thụ lộc. Mồng một, ngày rằm hàng tháng, cũng có rượu thịt để kính cụ. Đồng thời cùng nhau bàn bạc làm bia đoan ước này.
Tôn Công đã xem, rất lấy làm hài lòng, có lời khen ngợi mọi người đã chủ động, vất vả cùng nhau khắc hội ước, lại còn cả những điều khoản phụ khắc vào bên trái.
Những điều ước đó như sau:
Hàng năm vào đầu xuân, ngày mười ba tháng giêng, mọi người tập trung tại viên đình, sửa một mâm lễ có thịt, rượu, bánh… cầu phúc. Tiệc xong tổ chức ca hát cho vui vẻ.
Vào ngày mừng thọ Tôn Công, tiết đầu sắm sửa bánh, rượu ngon, sử dụng tiền 10 quan. gạo xôi 36 bát, đến trưa tổ chức thụ lộc. Các tiết sau sửa lễ có gà, rượu ngon và gạo xôi 10 bát.
Đến khi quan trăm tuổi về già, bốn mùa hương khói theo đúng nghi lễ, không được bao giờ quên. Con, con, cháu, cháu nối tiếp lâu dài đời này qua đời khác.
Kỵ nhật Tôn Công cúng thịt ngon, rượu chuẩn, sử dụng tiền 3 quan, gạo xôi một bát.
Tiếp theo vào mồng một, ngày rằm hàng tháng, buổi sáng đốt hương, rượu, nước, oản, quả cúng cụ. Mỗi lần sử dụng tiền một quan, gạo xôi một bát.
Ruộng tế điền, chiếu theo danh sách để thu. Cứ mười phần thì thu hai phần, cất vào một kho, dùng vào việc tu sửa am và nhà thờ.
Mỗi người ở trong vườn này, phải ghi danh tính vào bia, con cháu cùng nhau nối tiếp, không người nào được quên ơn, phụ nghĩa.
Trên đây là những điều ước, mọi người phải tuân thủ, không ai được vi phạm, vượt qua.

CÁC VIỆC PHỤ ƯỚC (kê)
Những người trong Vườn phải giúp đỡ nhau, giữ gìn, lựa chọn chỗ ở. Cả làng cùng được ăn lộc Quan, Phải lấy quê quán, danh tính ghi vào hộ tịch, không một ai được tự ý che dấu.
Đã cùng nhau sống ở đây, nên mọi người càng phải giữ gìn hoà thuận. Không được tranh giành, phải thật thà ngay thẳng, cần cù, để sinh cơ lập nghiệp. không được du đãng trộm cắp, hoặc ngấm ngầm chứa chấp gian manh. Bản vườn phát giác, lập tức xem xét tâu trình, không che dấu bất cứ trường hợp nào.
Đầu năm cấp cho những hộ thiếu vay để sinh sống làm ăn. Cứ 10 quan, cả năm thu 2 quan. Tiền ấy giữ cho bản vườn chi phí sử dụng.
Mọi ngươi đã nhất trí lấy những điều đoan ước này, làm căn cứ để nhất nhất tuân theo. Nếu ai làm trái sẽ trình lên quan trên trừng trị. Không tha thứ một hành vi nào phạm ước.
Buổi sáng tốt ngày, tháng bẩy, năm kỷ dậu, năm đầu Hoàng triều Vĩnh Khánh vạn vạn tuế.

                                                                                                            CTV Nguyễn Hợi